Phối cảnh hay luật xa gần là quy luật chụp hình quan trọng trong nhiếp ảnh. Một khi đã nắm rõ những quy luật này, kỹ năng này, việc chụp hình sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Vậy chụp hình có chiều sâu cần những kỹ năng như thế nào? Cùng theo dõi và khám phá câu trả lời trong bài viết dưới đây của Studio Việt Nam nhé.
Phối cảnh đường thẳng
Đây là loại phối cảnh hay gặp nhất trong cuộc sống. Đồng thời, đây cũng là phối cảnh dễ thực hành trong thực tế nhất. Điểm nhấn của tấm ảnh chính là 2 bên lề của con đường. Để có một tấm hình đẹp, nhiếp ảnh gia nên đưa hai đường song song của 2 con đường vào giữ tấm hình để tạo điểm nhấn. Bạn cũng cần chú ý để khẩu nhỏ, lấy nét ở vô cực, tránh không để các đối tượng khác như người qua đường, xe cộ lọt vào khung hình làm rối mắt người xem. Thực hiện được những điều trên, bạn sẽ có một con đường trải dài hun hút tác động mạnh đến thị giác người xem. Hiểu một cách đơn giản, những bức hình kiểu này rất dễ thu hút người xem bởi nó đem lại ảo giác về không gian.
Vậy làm thế nào để chụp được những bức hình kiểu này? Cần sử dụng ống kính gì?
- Lens góc rộng là lựa chọn lý tưởng cho những bức hình kiểu này. Lens góc rộng xóa nhòa ranh giới giữa hậu cảnh và tiền cảnh, khiến bức hình trông có chiều sâu với điểm nhấn là nơi giao nhau của 2 con đường.
- Ngược lại, dùng ống kính góc hẹp, tele việc chụp phối cảnh đường thẳng sẽ trở nên khó khăn hơn. Bởi thế mạnh của lens góc hẹp là DOF, chỉ lấy nét tại một vùng mà không tạo ra sự liền mạch, kết nối cũng như độ nét thông suốt giữa hậu cảnh, tiền cảnh.
Ví dụ sử dụng lens góc rộng 18mm, bạn vừa thấy được những chi tiết, điểm nhấn nổi bật cũng như độ sâu trường ảnh vừa không làm người xem rối mắt. Ngoài ống kính, chọn góc chụp thấp hay cao cũng có ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng, hiệu ứng thị giác. Và để biết được chất lượng như thế nào thì các nhiếp ảnh gia cần tự mình khám phá để chọn được kỹ thuật phù hợp với gu thưởng thức nghệ thuật của bản thân.
Phối cảnh kiểu thu nhỏ
Chụp hình có chiều sâu nhờ phối cảnh thu nhỏ là phương pháp rất nhiều người áp dung. Phối cảnh kiểu thu nhỏ có nét tương đồng với đường thẳng ở chỗ chúng đều thể hiện ánh nhìn xa xăm với chủ thể trông ngày một xa xôi, nhỏ bé. Ví dụ tiêu biểu của loại phối cảnh này là hình ảnh con đường vắng vẻ, lạnh lẽo với những hàng đèn im lìm trong đêm tối. Để có được một bức hình ấn tượng, bạn có thể để 2 hàng đèn tại tiền cảnh làm điểm nhấn, sau đó là những chiếc đèn nhỏ dần, nhỏ dần rồi cuối cùng là những chấm mờ trên nền ảnh. Điểm nhấn của của bố cục này chính là hình ảnh dãy vật thể cứ nhỏ dần đều. So với phối cảnh đường thẳng, điều tạo nên sự khác biệt cho phối cảnh kiểu này là chúng rõ nét ở tiền cảnh nhưng càng về hậu cảnh chúng càng mờ.
Ngoài chụp đèn đường, bạn cũng có thể chụp từ cầu thang xuống nếu muốn áp dụng phối cảnh thu nhỏ. Chụp cầu thang, đặc biệt là dạng xoắn ốc, bạn có thể đứng ở vị trí cao nhất, tưởng tượng ra hình ảnh đường thẳng tại tâm của vòng xoắn. Nhìn theo đường thẳng, bạn sẽ thấy xoáy ốc càng xoáy sâu xuống thì vật thể càng trở nên nhỏ bé. Thậm chí đôi khi bạn còn có cảm giác rằng xoáy ốc này sẽ mất hút tại một điểm nào đó trong hình.
Điều kiện tiên quyết để áp dụng kỹ thuật này là các chủ thể trong hình phải đồng nhất. Tốt nhất là các chủ thể có cùng màu sắc, kích cỡ. Sở dĩ phải quan tâm đến yếu tố này bởi thị giác chúng ta luôn bị thu hút khi nhìn các vật thể khác nhau về khoảng cách nhưng có cùng kích thước.
Phối cảnh trên không
Để chụp hình có chiều sâu, áp dụng phối cảnh trên không là kỹ thuật bạn không nên bỏ qua. Có rất nhiều người ưa dùng phối cảnh trên không khi chụp hình phong cảnh, nhất là ở các nơi rộng rãi, có nhiều sương mù, mây khói. Chụp ảnh trong các điều kiện thời tiết đặc biệt trên không chỉ tạo ra điểm nhấn cho chủ thể mà tạo nên hiệu ứng chiều sâu cho người xem. Theo đó, chủ thể nằm gần ống kính nhất sẽ trông sắc nét nhất. Còn càng xa, trông càng mờ ảo.
Bức hình được chụp theo phong cách này khiến người xem có cảm giác nó được tạo nên từ nhiều lớp khác nhau, tựa như những tác phẩm tranh vẽ tay. Điều này được tạo nên bởi sự tương phản giữa độ nét và màu sắc của hậu cảnh và tiền cảnh. Bởi thông thường khi xem những bức ảnh loại này, mắt chúng ta sẽ bị thu hút bởi các phần ở gần, nổi bật, có màu sắc rõ nét sau đó mới tới những yếu tố khác Tuy nhiên vì là ảnh chụp phong cảnh nên ảnh thường chỉ có một màu sắc chủ đạo. Tuy nhiên sự khác biệt lớn về độ tương phản . Vì là ảnh chụp phong cảnh nên thường sẽ chỉ có một màu sắc chủ đạo duy nhất. Tuy nhiên sự khác biệt về độ tương phản được tao nên từ các tia sáng khúc xạ qua từng cao độ khác nhau của khí quyển đã tạo nên những hiệu ứng vô cùng bắt mắt, nổi bật.
Phối cảnh trên không là một trong những chuẩn mực kinh điển trong hội họa. Tuy nhiên kỹ thuật này chưa thực sự phổ biến trong giới nhiếp ảnh. Để chụp được thể loại này, bạn cần lưu ý đến hai yếu tố khách quan là ánh sáng và thời tiết. Không có một chuẩn mực nào có thể đem ra làm một công thức chung. Tuy nhiên, để có một tấm hình đẹp mà không phải chỉnh hậu kỳ quá nhiều bạn vẫn cần chú ý chỉnh thông số kỹ thuật cho máy từ đầu. Muốn có kết quả ưng ý nhất, bạn có thể dùng ống kính tiêu cự dài (tele) vì chúng có khả năng tạo điểm nhấn cho chủ thể tốt hơn so với ống kính góc rộng. Đặc biệt, kiểu lens này làm phần tiền cảnh trông nổi bật hơn so với hậu cảnh mờ mịt phía xa. Một lưu ý nhỏ cho nhiếp ảnh gia là lens tele zoom xa hay bị nhòe và rung, do vậy bạn nên mang theo chân máy để tác phẩm được chất lượng, sắc nét nhất.
Khoảng thời gian tốt nhất để ứng dụng kiểu phối cảnh này là khi trời vào đông nhiều sương mù. Tuy nhiên nếu là chuyên gia, trình độ cao, bạn có thể thực hiện cả vào mùa hè sau mỗi cơn mưa rào. Về mặt kỹ thuật, bạn cần lưu ý đến độ phơi sáng. Ví dụ, trong những trường hợp như trên, thông thường ảnh sẽ bị tối, trông ảm đạm nhưng nếu biết các mẹo chọn điểm khóa sáng, bạn có thể đánh lừa cảm biến máy ảnh để tạo nên những tấm hình tươi tắn hơn so với thực tế. Ngoài ra, bạn cũng nên chỉnh máy về chế độ chỉnh tay hoàn toàn (mode M) để để có thể điều chỉnh tốc độ, ISO dễ dàng.
Độ sâu trường ảnh
Đây là khái niệm quá quen thuộc với đại đa số những người yêu thích chụp hình. DOF (depth of field) ảnh hưởng đến độ sắc nét của vật thể và độ mờ của tiền cảnh, hậu cảnh. Nó là yếu tố quan trọng để bạn chụp hình có chiều sâu, trông đẹp mắt và thu hút. Não của con người tiếp nhận thông tin về chủ thể ở gần nhanh hơn so với ở xa. Thực tế, càng ra xa vật thể và khung cảnh trông càng mờ và đây là vấn đề thuộc về thị giác chứ không riêng nhiếp ảnh.
Ví dụ khi chụp chân dung người đứng trước bức tường gạch, bạn mở khẩu độ f/2,8 sau đó lấy nét vào khuôn mặt. Hiển nhiên, chủ thể trông nét hơn bức tường phía sau một chút. Tuy nhiên, khi chủ thể đứng xa bức tường một khoảng cách, các thông số và điểm lấy nét vẫn giữ nguyên thì kết quả đã hoàn toàn thay đổi. Hậu cảnh trở nên mờ hơn, khoảng cách càng tăng thì độ mờ càng lớn.
Tạo khung cho ảnh
Rất dễ dàng và đơn giản! Việc duy nhất bạn cần làm là tận dụng những gì xung quanh mình để sáng tạo nên chiếc khung cho vật thể trong khung hình của bạn. Là một phương pháp đơn giản, dễ thực hiện nhưng hiệu quả mà nó mang lại là vô cùng lớn. Không chỉ tạo ra điểm nhấn mà phương pháp này còn vẽ ra một con đường dẫn người xem đến với điểm sáng, điểm nổi bật nhất của bức hình. Đồng thời, tạo khung cho ảnh cũng góp phần khiến tấm hình trông đẹp mắt và có chiều sâu hơn nhiều.
Những kỹ thuật chụp ảnh có chiều sâu trên tương đối dễ áp dụng, dễ hiểu. Bên cạnh những kỹ năng trên, để có một bức hình đẹp, ấn tượng và nổi bật, người chụp vẫn cần lựa chọn thời điểm chụp hình hợp lý, phối hợp nguồn sáng hài hòa,… Trên hết, để trở thành một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp bạn cần có con mắt nghệ thuật cũng như tính thẩm mỹ cao. Khi kết hợp những yếu tố trên, bạn sẽ tạo nên được những tấm hình để đời, ấn tượng và đáng nhớ.
